اختراع دوشهای فضایی به دست مخترع ایرانی
ایده جالب مخترع جوانی ایرانی در ساخت دوشهای کم مصرف با الهام از الگوی مصرف آب فضانوردان، مورد توجه شهرداریها و رسانههای سوئد قرار گرفته است.
شهرداری بندر مالمو، یکی از سه شهر بزرگ سوئد، نخستین مشتری دوشهای کم مصرف طراحی شده توسط طراح صنعتی 24 ساله ایرانی است که میتواند میزان آب مورد استفاده در هر دوش را از 75 لیتر به پنج لیتر کاهش دهد. شهرداری مالمو امیدوار است با بهره گیری از این طرح پیشرفته در حمامهای تاسیسات عمومی شهر، ضمن صرفه جویی 90 درصدی در مصرف آب تا 80 درصد هم در هزینههای مربوط به انرژی صرفه جویی کند.
طبق برآوردهای صورت گرفته، استفاده از این دوشها که براساس بازیافت آب در یک سیستم مدار بسته طراحی شده، سالی هزار یورو (1351 دلار) به نفع مصرف کننده خواهد بود و علاوه بر این با استفاده از این طرح میتوان به بهبود زندگی ساکنان مناطق کم آب جهان کمک کرد.
و اما جرقه ساخت دوشهای کم مصرف با این سوال در ذهن مهرداد محجوبی زده شد که در شرایطی که فضانوردان میتوانند ماهها بدون دسترسی به آب تازه با بازیافت آب در فضاپیمای خود نیاز خود به آب آشامیدنی و شستوشو را تامین کنند، چرا از این ایده در زمین استفاده نکنیم؟ در واقع ایده پشت این طرح، یک سیستم پیشرفته تصفیه است که آب مصرفی حین شستوشو را بازیافت میکند.
محجوبی معتقد است ما باید از همین حالا چنین سیستمی را برای مصرف بهینه آب به کار بگیریم، قبل از این که ناچار به کاربرد چنین شیوه هایی بشویم.
اما سیستم ابداعی محجوبی چگونه کار میکند؟ این سیستم، مشابه دوشهای فضایی، یک سیستم مدار بسته است. آب گرمی که در دوش گرفتن مورد استفاده قرار گرفته پس از تخلیه در سوراخ فاضلاب، فوری با استفاده از نانوفناوری به آب آشامیدنی پاک و استاندارد تصفیه میشود و در حالی که کماکان گرم است به دوش منتقل شده و پس از کمی گرم کردن دوباره استفاده میشود.
این طراح صنعتی میگوید: با استفاده از این دوش که چرخه آب دائما در آن جریان دارد میتوانید با استفاده از تنها پنج لیتر آب، 10 دقیقه دوش بگیرید... این در حالی است که در هر دوش گرفتن معمولی حدود 150 لیتر یعنی 30 برابر بیشتر آب مصرف میشود.
این میزان آب، البته براساس استانداردهای اروپاست و گرنه در ایران، میزان آب مصرفی در 10 دقیقه دوش گرفتن بین 200 تا 400 لیتر است.
آن طور که تلویزیون اس وی تی سوئد گزارش کرده، کشورهای دیگر از جمله استرالیا هم تلاشهای مشابهی را جهت دستیابی به این فناوری صورت داده اند اما محجوبی پیش از همه به موفقیت رسیده است.
محجوبی، طرح اولیه دوشهای فضایی را زمانی که در حال تحصیل در رشته طراحی صنعتی در دانشگاه لوند سوئد بود مطرح کرد و در قالب بخشی از یک پروژه مشترک با مرکز فضایی جانسون ناسا دنبال شد که با هدف پیشبرد طرحهای مفهومی کمک کننده به ماموریتهای سرنشیندار ناسا در حال اجراست.
به گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا (EPA) سالانه تنها در ایالات متحده بالغ بر 1.2 تریلیون گالن آب برای دوش گرفتن مردم استفاده می شود و این در حالی است که در کشورهای دیگر، جمعیتی بیش از سه برابر جمعیت آمریکا از دسترسی به آب سالم محرومند.
بنابر اعلام رییس تاسیسات عمومی شهرداری مالمو، شش عدد از این دوشها در یک خانه ویژه توانخواهان که ساکنان آن نیاز به دوش گرفتن مرتب و بیشتری دارند نصب شده و در مرحله بعد قرار است تعداد بیشتری از این دوشها خریداری شود.
به گفته وی با توجه به صرفه جویی عظیم این دوشها در هزینه های آب و انرژی، هزینه خرید این دوشها در مدت سه سال برمیگردد.